Rijke Roomse Route Zuid

De plaats Roosendaal en directe omgeving kent een rijk, rooms verleden. Niet zo lang geleden waren vrijwel alle inwoners rooms-katholiek. In de 19e en 20e eeuw ontstond een religieus landschap met talloze kerken, kapellen en kloosters.

De Sint Jan de Doperkerk (1) is gebouwd tussen 1836 en 1839 in een neoklassieke stijl waarbij de oude toren uit de 15e eeuw in het geheel is opgenomen. Een eerste kapel werd op deze
plaats in 1268 gesticht. Sinds 2003 is de kerk aan de eredienst onttrokken. Eeuwenlang tot 1979 werd de kerk bediend door de paters norbertijnen uit de abdij te Tongerlo. Deze zogenaamde witheren resideerden in een pastorie aan de Molenstraat. Daarvan gaat de oorsprong terug tot de 16e eeuw maar het huidig uiterlijk kreeg het gebouw grotendeels in 1762. Nu is er Erfgoedcentrum Tongerlohuys (2) gevestigd.

Het Tongerloplein verschaft een goede blik op de achterzijde van de Sint Janskerk. In de Nieuwstraat ligt het hofje Mariagaard (3). De kleine huizen rondom een pleintje met een kapel werden gebouwd in 1938 naar ontwerp van architect A. van Hees in de stijl van de Delftse school. Maria van Wasservas stichtte in 1617 de voorganger van Mariagaard, een zogenaamd Godshuis, als onderkomen voor arme, oude vrouwen.

De Sint Josephkerk (4) werd in 1924 ingewijd. Het is een kruiskerk in expressionistische stijl naar ontwerp van Jac. Hurks, die ook de naastgelegen pastorie bouwde. Opvallend zijn het kundig metselwerk en de 37 meter hoge, ranke toren. Van buiten is niet te zien dat binnen het geheel voorzien is van een koepel met een doorsnede van 18,8 meter. Door deze inrichting was het mogelijk dat elke gelovige de handelingen van de priester aan het altaar goed kon volgen.

Via Visdonk en het buitengebied gaan we naar het zuiden en steken we de grens over. Net voor het kerkdorp Horendonk zien we aan de Raaiberg de Moeder Godskapel (5). Deze werd opgericht in 1853. Bij het binnenrijden van het dorp Nispen zien we de Vredeskapel (6) die naar ontwerp van Joseph Cuypers in 1945 gebouwd werd. Ook de kerk in Nispen (7) is een ontwerp van dezelfde architect uit 1930. De toren werd later in 1958 door Jac. Elst toegevoegd. In de kerk is een fraaie orgelbalustrade uit de 17e eeuw te zien.

Een eerste kerk in Wouwse Plantage kwam op initiatief van landgoedeigenaar P.J. baron de Caters in 1871 tot stand. Deze H. Gertrudiskerk (8) werd door een nieuw gebouw vervangen in 1891, dat echter in 1944 zwaar beschadigd werd. Architect Jac. Hurks herstelde in 1950 de kerk. Ook Heerle heeft een H. Gertrudiskerk (9). Het neogotische gebouw uit 1861 naar ontwerp van J. van Mansfeld werd in 1924 uitgebreid. Het nieuwe gedeelte in expressionistische stijl werd ontworpen door de Franse monnik dom P. Bellot. Nu vinden het dorpshuis en de huisarts er eveneens een plaats.

Aan de Markt te Wouw neemt de indrukwekkende, laatgotische Lambertuskerk (10) een overheersende plaats in. In het interieur zijn fraaie houten beelden en een glasraam van Joep Nicolas te vinden. In het buitengebied aan de Spellestraat staat een kapel (11) uit 1936 naar ontwerp van H.W. Valk.

Bij terugkeer in Roosendaal passeren we aan de Kade de Onze Lieve Vrouwekerk (12), nu parochiekerk maar gebouwd door de paters redemptoristen in een mengeling van stijlen: neobyzantijns en neoromaans. Achter kerk en klooster ligt langs de beek een fraaie tuin.